Viral hepatitlere dikkat çekmek ve farkındalığı artırmak amacıyla her yıl 28 Temmuz, Dünya Hepatit Günü olarak anılmaktadır. Böylece, 28 Temmuz gününde,  viral hepatitler konusunda toplumun eğitimine daha fazla yer verilmesi, ulusal taramaların artırılması ve toplumun bu taramalara katılmasının sağlanması amaçlanmaktadır. Her yıl 28 Temmuz’da dünya tek bir tema altında farklı etkinliklerle bir araya gelmektedir. Bu yılın teması “HEPATİT BEKLEMEZ; tanı konulmamış hastalar test için, tanı almış hastalar tedavi için, anne adayları hepatit taraması için, yenidoğan bebekler ilk doz hepatit B aşısı için, sağlık otoriteleri hepatit eliminasyon programlarının etkin şekilde yaşama geçirilmesi için bekleyemez!!!” olarak belirlenmiştir. Risk gruplarından başlayarak toplumun her kesimine testlerin yapılması infekte bireylerin bulunması ve takip altına alınması için çok önemlidir.

KLİMİK VHÇG Basın Bildirisi İçin Tıklayınız

Şiddetli akut solunum sendromu koronavirus-2’nin (SARS-CoV-2) bulaşmasına ilişkin veriler hala çelişkiler içermektedir. Havadan bulaşmanın rolü hala tartışmalıdır. Ancak hastane risk kontrolü, farklı bulaşma yollarının daha iyi anlaşılmasını gerektirir. Bu çalışma ile hastalığın akut döneminde hastaların odalarında çevresel hava ve yüzey kontaminasyonu sıklığı ve ilişkili faktörlerin değerlendirmesi amaçlanmış.

Çalışmaya 65 ardışık hasta dahil edilmiş. Her hasta için yedi oda yüzeyi, hastanın kafasından 1 m ve 3 m yükseklikteki hava, hastanın maskesinin iç yüzeyi ve sağlık çalışanlarının maskelerinin dış yüzeyi örneklenmiştir. Çevresel kontaminasyon, yüzeylerde, havada ve maskelerde SARS-CoV-2 RNA için kantitatif ters transkripsiyon polimeraz zincir reaksiyonu (RT-qPCR) ile değerlendirilmiş. RT-qPCR döngü eşiği (Ct) ≤37 olan numuneler için Vero hücreleri üzerinde bir viral izolasyon testi yapılmış.

SARS-CoV-2 RNA, RT-qPCR ile yüzey, hava, hasta maskesi ve sağlık çalışanları maskesi örneklerinin sırasıyla %34, %12, %50 ve %10’unda tespit edilmiş. Ct ≤37 olan 85 pozitif örnekten ikisinin kültüründe infeksiyöz virus izole edilmiş. Çok değişkenli analizde, hastaların yüz maskeleri için yalnızca SARS-CoV-2 RT-qPCR için pozitif bir sonucun yüzey kontaminasyonu ile önemli ölçüde ilişkili olduğu bulunmuş (olasılık oranı 5,79, %95 güven aralığı 1,31–25,67; p=0,025).

Çalışma, SARS-CoV-2 ile yüzey kontaminasyonunun hava ve maske kontaminasyonundan daha yaygın olduğunu bulmuş. Ancak, canlı virusun nadir olduğu saptanmış. Sonuç olarak çalışmada bir hastanın maskesinin iç yüzeyinin daha yüksek kontaminasyon riski taşıyanları belirlemek için bir belirteç olarak kullanılabileceği ifade edilmiş.

Nagle S, Tandjaoui-Lambiotte Y, Boubaya M, et al. Environmental SARS-CoV-2 contamination in hospital rooms of patients with acute COVID-19. J Hosp Infect.2022; 126: 116-22.

Makale İçin Tıklayınız

Hepatit B virusunun (HBV) anneden çocuğa bulaşmasının (MTCT) önlenmesi, doğumda yenidoğanlara aşı ve immünoglobulinlerin (HBIg) uygulanmasına dayanır. Birçok düşük gelirli ve orta gelirli ülke, HBIg ve HBV-DNA ölçümüne erişimde zorlukla karşı karşıyadır. Bu çalışmada, HBV’nin MTCT’sini önlemek için HBIg içermeyen bir stratejinin etkinliğini değerlendirilmiş.

Kamboçya’da beş doğum ünitesinde gerçekleştirilen tek kollu, çok merkezli bir faz 4 denemesi olan bu çalışmaya 18 yaş ve üzeri hepatit B yüzey antijeni (HBsAg) pozitif olan hamile kadınlar dahil edilmiş. 4 Ekim 2017’den 9 Ocak 2019’a kadar, hızlı bir tanı testi ile hepatit B e antijeni (HBeAg) için pozitif test edilen HBsAg pozitif hamile kadınlara tenofovir disoproksil fumarat tedavisi başlanmış. 9 Ocak 2019’dan itibaren, alanin aminotransferaz konsantrasyonu ≥40 IU/L olan HBeAg negatif olan kadınlar da tenofovir disoproksil fumarat almaya hak kazanmış. Tenofovir disoproksil fumarata uygun gruptaki kadınlara, gebeliğin 24. haftasından doğum sonrası altıncı haftaya kadar günde bir kez ağızdan 300 mg tenofovir disoproksil fumarat verilmiş.
Bin yüz doksan dört (%6) gebe çalışmaya dahil edilmiş ve 338’i (%28) tenofovir disoproksil fumarat almaya hak kazanmış. Tenofovir disoproksil fumarata uygun olup HBIg almayan 271 çocuktan oluşan alt grupta, dört bebek (%1 [0·40-3·74]) altıncı ayda HBV infeksiyonu geçirmiş. Bununla birlikte HBIg yokluğunda, doğumdan önce dört haftadan uzun süre tenofovir disoproksil fumarat alan 227 kadının hiçbirinin (%0 [0–1.61]) bebeğine HBV bulaşması meydana gelmemişken dört haftadan kısa süre tenofovir disoproksil fumarat alan 36 kadından üçünün (%8 [1.75–22.47]) bebeğine HBV bulaşı olmuş.

Sonuç olarak Tenofovir disoproksil fumarat temelli immünoglobulin içermeyen bu stratejide, tedavinin doğumdan en az dört hafta önce başlatılması durumunda HBV’nin anneden bebeğe geçişini önlemede etkili olduğu belirtilmiş.

Segeral O, Dim B, Durier C, et al. Immunoglobulin-free strategy to prevent HBV mother-to-child transmission in Cambodia (TA-PROHM): a single-arm, multicentre, phase 4 trial. Lancet Infect Dis. 2022; 22 (8): 1181-90.

Makale İçin Tıklayınız

Ülkemizden araştırmacıların yürüttüğü bu çalışma sağlık çalışanlarında yapılmıştır. Semptomatik, hastaneye yatış gerekmeyen ve omikron varyantı ile enfekte sağlık çalışanlarından semptom başlangıcının 5, 7, 10 ve 14. günlerinde SARS CoV-2 PCR ve SARS CoV-2 viral kültür yapıldı. Hastaların her vizitinde semptom durumları sorgulandı.

Çalışmaya 60 hasta dahil edildi. Omikron varyantı saptanan 55 hasta dahil edildi. PCR pozitiflik oranı 5,7,10 ve 14. günlerde sırasıyla %96, %87, %75 ve %42 iken viral kültür pozitifliği %83, %52, %13,5 ve %8 saptandı. Semptomu geçen hastalar arasında viral kültür pozitiflik oranı ise sırasıyla %100, %58, %11 ve %5 saptandı.

Bu çalışma gösteriyor ki omikron varyantı ile infekte sağlık çalışanlarında canlı virus taşıyıcılığı 10 günü ve hatta 14 günü bulmaktadır ve semptomunun geçtiğini belirten kişilerde dahi virus taşıyıcılığının sürdüğü görülmektedir. İzolasyon sürelerinin gözden geçirilmesini öneren yazarlar COVID-19 açısından ciddi hastalık geliştirme riski taşıyan kişilere bakım veren sağlık çalışanlarında izolasyon süresinin 10 güne uzatılmasını önermişler.

Keske Ş, Esken GG, Vatansever C, et al. Duration of infectious shedding of SARS-CoV-2 omicron variant and its relation with symptoms. Clin Microbiol Infect. 2022: S1198-743X(22)00373-1.

Makale İçin Tıklayınız