Tüberküloz menenjit (TBM) sıklıkla hiponatremi ile ortaya çıkar. Ancak bunun hastalık şiddeti ve hasta sonuçları ile ilişkisi tam olarak anlaşılmamıştır. Endonezya’da yetişkin TBM hastalarında yapılan prospektif bir kohort çalışmasında orta (120-130 mEq/L) veya şiddetli (<120 mEq/L) olarak tanımlanan hiponatreminin prevalansı ve prognostik önemi araştırılmış. Tüm hastalara antitüberküloz tedavi ve kortikosteroid tedavisi uygulanmış ve hastalar 365 gün boyunca hastanede yatış sırasında ve sonrasında mortalite açısından takip edilmiş.
İzlenen 864 yetişkin TBM hastasının (ortalama yaş 30, %60.5’i erkek, %14.9’u HIV ile infekte) 750’sinde (%86.8) hiponatremi ve bunların %26’sında şiddetli hiponatremi (<120 mEq/L) saptanmış. Şiddetli hiponatremi; erkek cinsiyet, genç yaş, daha düşük Glasgow Koma Skalası (GCS), eşlik eden pulmoner tüberküloz kültürüyle doğrulanmış TBM, yüksek beyin omurilik sıvısı (BOS) nötrofil sayısı ve proteini, düşük CSF/kan şekeri oranı, anemi, kan lökositozu, nötrofili ve lenfopeni ile ilişkili bulunmuş (p <0.05). Bir yıllık mortalite %46.5 saptanmış ve ileri yaş, HIV infeksiyonu, başvuru anında düşük GCS, nörolojik ağırlık belirteçleri, ateş ve trombositoz ile ilişkili bulunmuş. Şiddetli hiponatremi, HIV negatif hastalarda tek değişkenli analizde artan mortalite ile ilişkiliyken, ancak çok değişkenli analizde ve HIV pozitif hastalarda bu durum söz konusu değilmiş.
Sonuçta hiponatreminin TBM’li hastalarda yaygın olduğu ve klinik şiddet, BOS ve kan inflamasyonu ve ölümle ilişkili olduğu belirtilmiş. Ancak çalışmanın bulguları, hiponatreminin mortalitenin artmasına bağımsız olarak katkıda bulunmadığını ve hiponatreminin agresif şekilde düzeltilmesinin prognozu iyileştirmesinin pek mümkün olmadığını göstermiş.
Dian S, Ardiansyah E, Chaidir L, et al. Clinical significance of hyponatremia in tuberculous meningitis: a prospective cohort in Indonesia. Open Forum Infect Dis. 2024: ofae673.
Makale İçin Tıklayınız
