Doksisiklinin Clostridioides difficile infeksiyonunun (CDİ) azalmasında etkisin olup olmadığını incelemek için ABD’de yatan hastalarda retrospektif bir analiz yapılmış. 1 Ocak 2009-25 Ağustos 2022 arasında hospitalize edilerek takip edilen toplum kökenli pnömonisi (TKP) olan 156 107 hasta çalışmaya dahil edilmiş. Hastaların hepsi seftriakson alırken ek olarak bir grup azitromisin diğer grup ise doksisiklin almaktaymış. Bu hastaların 135 703’ü (%86.9) azitromisin ve 20 404’ü (%13.1) doksisiklin almış. Azitromisin kolundaki hastaların 845’inin (%0.6) C.difficile PCR’ı önceki yıl içinde pozitifmiş; doksisiklin kolundaki hastaların 219’unun (%1.1) C. difficile PCR’ı geçen yıl içinde pozitifmiş.
Genel olarak 1234 hastada antibiyotik tedavisine başladıktan sonraki 30 gün içinde CDİ görülmüş. Azitromisin kolundaki 1085 hasta (%0.8) ve doksisiklin kolundaki 149 (%0.7) hastada antibiyotik tedavisine başladıktan sonraki 30 gün içinde CDİ gelişmiş. TKP tedavisinde seftriakson ile birlikte kullanıldığında azitromisine kıyasla doksisiklin ile CDİ riskinde %17’lik bir azalma tespit edilmiş (p= 0.03). CDİ gelişenlerde azitromisin veya doksisiklin dozlarının sayısında istatistiksel olarak anlamlı bir artış varmış (3.7 doza karşı 3.2 doz; p<0.0001). Önceki proton pompa inhibitörü (PPI) kullanımı doksisiklin grubunda daha fazla olmasına rağmen (%45.5’e karşı %42.7; p<0.0001) CDİ grubunda PPI kullanımı daha yaygın saptanmış (%47’ye karşılık %42; p=0.0003). Önceki yıl geçirilmiş CDİ öyküsü de bu yatışında CDİ geçiren grupta daha yaygınmış (%10.5’e karşı %0.6; p<0.0001). Charlson Komorbidite İndeksi daha yüksek olanlarda (OR 1.2; %95 CI 1.08-1.36) ve daha fazla seftriakson dozu alan hastalarda CDİ oranı daha yüksek görülmüş (OR 1.029; %95 GA 1.01-1.04). Daha önce CDİ geçmişi olan hastalarda CDİ insidansının azalmasıyla ilişkili tek faktör doksisiklin olarak belirlenmiş ve CDE’yi %45 azaltmış (OR 0.55; p=0.02).
Daha önce yapılan bazı çalışmalar da doksisiklinin bir protein sentezi inhibitörü olarak etki mekanizması yoluyla C.difficile toksin üretimini azaltabileceğini öne sürmektedir. Ayrıca üst gastrointestinal sistemdeki yoğun emiliminden dolayı bağırsak florası üzerinde minimal bir etkisinin olduğu ileri sürülmüştür, bunlar da CDİ’ye neden olma eğiliminin daha düşük olmasını açıklayabilir. Sonuç olarak doksisiklinin hastanede yatan ve TKP tedavisi gören hastalarda özellikle son 1 yıl içerisinde CDİ öyküsü mevcutsa CDİ riskini azaltabileceği görülmüş.
O’Leary AL, Chan AK, Wattengel BA, Xu J, Mergenhagen KA. Impact of doxycycline on Clostridioides difficile infection in patients hospitalized with community-acquired pneumonia. Am J Infect Control. 2023: S0196-6553(23)00628-4.
