Pnömoni, hastaneye yatmayı gerektiren en yaygın infeksiyondur ve geniş spektrumlu antibiyotiklerin aşırı kullanımının önemli bir nedenidir. Çoklu ilaca dirençli organizma (MDRO) infeksiyonu riski düşük olsa da klinik belirsizlik ilk antibiyotik seçimini çoğu zaman yönlendirir. Pnömonili hastalarda ampirik antibiyotiklerin aşırı kullanımını sınırlayacak stratejilere ihtiyaç vardır. Bu çalışmada, hastaya ve patojene özgü MDRO infeksiyon riski tahminlerinin bilgisayar tabanlı bir risk tahminiyle (CPOE) sağlanmasının, pnömoni ile kabul edilen kritik olmayan hastalarda ampirik geniş spektrumlu antibiyotiklerin kullanımını azaltıp azaltamayacağını değerlendirmek amaçlanmış.
ABD’de 59 kamu hastanesinde, CPOE yönetim paketinin (eğitim, geri bildirim ve gerçek zamanlı MDRO risk tabanlı CPOE yönlendirmeleri; n=29 hastane) ve rutin yönetimin (n=30 hastane) etkisini karşılaştıran kümelenmiş randomize çalışma ile pnömoni nedeniyle hastaneye yatırılan kritik olmayan yetişkinlerde (≥18 yaş) hastanedeki ilk üç günde (ampirik dönem) antibiyotik seçimi değerlendirilmiş. Uygulamada CPOE, ampirik dönem boyunca MDRO pnömonisinin tahmini mutlak riski düşük (<%10) olan, geri bildirim ve eğitimle birlikte genişletilmiş spektrumlu antibiyotik alması istenen hastalara standart spektrumlu antibiyotiklerin önerilmesini içermekteymiş. Birincil sonuç ampirik (hastaneye yatışın ilk 3 günü) genişletilmiş spektrumlu antibiyotik tedavisinin günleri iken ikincil sonuçlar ampirik vankomisin ve antipsödomonal tedavi günleri ile güvenlik sonuçları olarak yoğun bakım ünitesi (YBÜ) transferine kadar geçen günleri ve hastanede kalış süresini içermekteymiş.
Pnömoni ile başvuran 96 451 (başlangıç döneminde 51 671 ve müdahale döneminde 44 780) yetişkin hastanın bulunduğu 59 hastanedeki hastaların ortalama (SD) yaşı 68.1 (17.0) yıl, %48.1’i erkek ve ortanca Elixhauser komorbidite sayısı 4 (2-6) olarak bulunmuş. Rutin yönetimle karşılaştırıldığında, CPOE uyarılarını kullanan grupta ampirik genişletilmiş spektrumlu tedavi günlerinde %28.4’lük bir azalma saptanmış (OR, 0.72 [%95 GA, 0.66-0.78]; p<0.001). Yoğun bakım ünitesine transfere kadar geçen ortalama gün sayısı (6.5’e karşı 7.1 gün) ve hastanede kalış süresi (6.8’e karşı 7.1 gün), rutin ve CPOE müdahale grupları arasında anlamlı farklılık göstermemiş.
Sonuçta eğitim, geri bildirim ve MDRO infeksiyonu riski düşük olan hastalara standard spektrumlu antibiyotikler öneren CPOE yönlendirmeleri sayesinde, hastanelerin YBÜ dışındaki ortamlarına pnömoni ile kabul edilen yetişkinlerde ampirik geniş spektrumlu antibiyotik kullanımı rutin yönetim uygulamalarına kıyasla önemli ölçüde daha düşük bulunmuş.
Gohil SK, Septimus E, Kleinman K, et al. Stewardship prompts to ımprove antibiotic selection for pneumonia: the INSPIRE randomized clinical trial. JAMA. 19 Nisan 2024.
