Oküler toksoplazmozis (OT), Toxoplasma gondii‘den kaynaklanır. OT, dünya çapında arka bölüm üveitinin önde gelen nedenidir; görme bozukluğu ve körlüğe neden olabilen tekrarlayan bir hastalıktır. Bu sistematik derleme ve meta-analiz, dünya çapında literatürde tanımlanan nüks, görme bozukluğu ve körlük risk faktörlerini özetlemeyi ve değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Yazarlar tarafından PubMed, Embase, VHL, Cochrane Library, Scopus ve DANS EASY Archive’de sistematik bir literatür taraması yapılmış. Nüksleri, görme bozukluğunu ve körlüğü etkileyen herhangi bir klinik veya paraklinik faktör sunan klinik ve serolojik olarak doğrulanmış OT'li hastaları bildiren tüm çalışmalar dahil edilmiş. İkincil verilerini, vaka sunumlarını ve vaka serilerini sunan çalışmalar hariç tutulmuş. Başlık ve özete göre bir ön seçim yapılmış ve ardından çalışmalar tam metin olarak gözden geçirilmiş. Veriler, doğrulanmış bir çıkarma formatı kullanılarak çıkarılıp analizi yapılmış. Yetmiş iki çalışma dahil edilme kriterlerini karşılamış ve 53 tanesi kalitatif üç bölümde özetlenmiş. Bunlar klinik ve çevresel faktörler, parazit ve konak faktörleri ve tedavi ile ilgili faktörlermiş. On dördü Güney Amerika, on üçü Avrupa, dördü Asya, üçü çok uluslu, ikisi Kuzey Amerika ve Orta Amerika ve biri Afrika olmak üzere 72 makaleden 39’u meta-analiz kapsamına alınmış. OT’li toplam 4200 hasta analiz edilmiş, ortalama yaş cinsiyete göre benzer dağılımla 7.3 ila 65.1 arasında tespit edilmiş. OT’li hastalarda nüks sıklığının %49 (%95 CI, %40-%58) olduğu ve Güney Amerika popülasyonunda Avrupalılardan daha sık olduğu görülmüş. Ek olarak, gözlerin %35’inde (%95 CI %25-%48) görme bozukluğu ve %20'sinde (%95 CI %13-%30) körlük tespit edilmiş. Öte yandan, makula yakınında veya optik sinire bitişik lezyonlara sahip olmak, körlük [OR 4.83 (%95 GA; 2.72-8.59)] ve birden fazla rekürrens gelişmesi yönünden [OR 3.18 (95% CI; 1.59-6.38)] artan riskle ilişkili bulunmuş. Son olarak, plaseboya karşı Trimetoprim/Sülfametoksazol ile profilaktik tedavinin, tedaviden sonraki ilk yılda %83 ve ikinci yılda %87 oranında koruyuculuk sağladığı görülmüş.
Sonuçta, 40 yaşından büyük olanlarda, yeni OT lezyonu olan veya ilk atağından bir yıldan az zaman geçenlerde, maküler alan tutulumunda, bir disk çapından büyük lezyonlarda, konjenital toksoplazmoz ve bilateral olması durumunda tekrarlama riskinin daha fazla olduğu tespit edilmiş. Ayrıca, infeksiyonun edinildiği coğrafi bölge ve daha virülan suşlar gibi çevresel ve parazit faktörlerinin nüks riskini artırdığı vurgulanmış. Nüks riskini artıran faktörlere sahip hastaların profilaktik tedavi verilmesi durumunda fayda görebileceği düşünülmüş.
Cifuentes-González C, Rojas-Carabali W, Pérez ÁO, et al. Risk factors for recurrences and visual impairment in patients with ocular toxoplasmosis: a systematic review and meta- analysis. PLoS One. 2023; 18 (4): e0283845.
