Antiretroviral tedavi (ART) alan HIV ile yaşayan bireylerde (PWH) nörobilişsel bozukluk (NBB) yaygındır ve merkezi sinir sistemindeki kalıcı HIV replikasyonundan kaynaklanabilir. Antiretroviral tedavi (ART) ile plazma HIV RNA’sı alt ölçüm sınırının altında etkili bir şekilde bastırılsa da PWH’ler asemptomatik, hafiften şiddetliye kadar değişebilen NBB kliniği ile gelebilirler. Büyük, gözlemsel çalışmalar, baskılayıcı ART kullananlar da dahil olmak üzere, PWH’li hastaların %69.5’e kadarında NBB oluştuğunu tespit etmişlerdir. 35.000’den fazla PWH’nin dahil olduğu, 123 yayınlanmış çalışmanın meta-analizi, NBB prevalansının %42.6 (%95 güven aralığı [CI], %39.7-%45.5) olduğunu belirlemiştir.
Yazarlar bu çalışmanın PWH’lerin NBB’ler için ART’nin yoğunlaştırılmasına ilişkin yürütülmüş en büyük, randomize, plasebo kontrollü çalışma olduğunu ifade etmişler. Bu çalışma (A5324), bir integraz inhibitörü veya MVC içermeyen stabil ART rejimi altında plazma HIV RNA’sı <50 kopya/mL olan ve NBB’si bulunan (farklı alanlarda 2 veya daha fazla NB testte ortalamanın ≥1 standart sapma altında performans gösteren) 191 PWH ile Dolutegravir (DTG) + MVC, DTG + Plasebo veya Dual – Plasebo ile 96 haftalık ART yoğunlaştırmasının bu kişilerde NB performansını iyileştirip iyileştirmediğini değerlendiren bir çalışma olarak yürütülmüş. Çalışmanın birincil sonlanım noktası 48. haftada normalleştirilmiş toplam z puanındaki (bireysel NB test z puanlarının ortalaması) değişiklikmiş.
Çalışma için iyi tolere edilebilmeleri nedeniyle DTG ve MVC tercih edilmiş. MVC, beyin omurilik sıvısı (BOS) konsantrasyonlarının terapötik aralıkta olması nedeniyle seçilmiş. DTG ise BOS konsantrasyonlarının da terapötik aralıkta olması ve integraz inhibitörü kullanmamış bireylerde güvenilir antiviral aktiviteye sahip olması nedeniyle seçilmiş.
Çalışmanın bulguları halihazırda stabil, baskılayıcı ART almakta olan PWH’de nörobilişsel bozuklukların tedavisi için ampirik olarak ART yoğunlaştırmasının kullanımını desteklememiş.
Letendre SL, Chen H, McKhann A, et al. Antiretroviral therapy ıntensification for neurocognitive ımpairment in human ımmunodeficiency virus. Clin Infect Dis. 2023; 77 (6): 866-74.
