Tüberküloz menenjit (TBM) ile viral menenjit (VM) veya bakteriyel menenjit (BM) arasındaki ayırıcı tanı, özellikle kaynakların sınırlı olduğu ortamlarda klinik uygulamada zorlu olmaya devam etmektedir. Bu çalışma, basit klinik ve laboratuvar parametrelerine dayanarak yetişkinlerde TBM’yi hem VM hem de BM’den doğru ve erken ayırt edebilecek bir tanı modeli oluşturmayı amaçlamış.
Çalışmada Ocak 2012 ile Ekim 2021 arasında TBM veya TBM dışı (VM veya BM) tanısı alan hastalar geriye dönük olarak kaydedilmiş. Demografik özellikler, klinik semptomlar, eşlik eden hastalıklar ve beyin omurilik sıvısı (BOS) parametreleri değerlendirilmiş. Toplam 222 hasta (70 TBM ve 152 TBM olmayan [75 BM ve 77 VM]) ve 100 hasta (32 TBM ve 68 TBM olmayan [31 BM ve 37 VM]) sırasıyla iki ayrı kohorta kaydedilmiş.
Çok değişkenli lojistik regresyon modelinde 5 günden fazla süredir bilinç bozukluğunun bulunması, 6 ay içinde orijinal ağırlığın %5’inde fazla kilo kaybının bulunması, BOS lenfosit oranının %50’nin üzerinde olması, BOS glukoz konsantrasyonunun 2,2 mmol/L (40 mg/dl) altında olması ve sekonder beyin enfarktüsü varlığı TBM ile anlamlı şekilde ilişkili bulunmuş (P < 0.05). Nomogram modeli ile, her iki kohortta da mükemmel ayrım (eğri altındaki alan 0,959’a karşı 0,962) ve mükemmel kalibrasyon (Hosmer-Lemeshow testinde P değeri 0,128’e karşı 0,863) gösterilmiş.
Sonuç olarak bu çok değişkenli tanı modelinin, basit klinik ve laboratuvar parametrelerine dayanarak yetişkinlerde TBM’nin VM ve BM’den erken ayırt edilmesinde klinisyenlere yardımcı olabileceği belirtilmiş.
Liu Q, Cao M, Shao N, et al. Development and validation of a new model for the early diagnosis of tuberculous meningitis in adults based on simple clinical and laboratory parameters. BMC Infect Dis. 2023; 23 (1): 901.