Kırım-Kongo kanamalı ateşi (KKKA), olgu ölüm oranı %5-50 olabilen öldürücü bir akut viral zoonozdur. Hastalığın insandan insana bulaşma potansiyeli nedeniyle sağlık çalışanları (SHÇ’ler) KKKA virusuna mesleki olarak maruz kalma riski altındadır. İranlı sağlık çalışanlarında KKKA virusunun bulaşma yolu ve riskleri hakkında çok az şey bilinmektedir. Bu çalışma İranlı sağlık çalışanları arasında KKKA virusuna maruz kalma yollarını belirlemek üzere tasarlanmış.
Ekim 2000’den Şubat 2023’e kadar ulusal referans laboratuvarına sevk edilen KKKA şüpheli 96 sağlık çalışanı, RT-PCR ve IgM İmmünosorbent Testi (MAC-ELISA) ve olguların maruz kalma geçmişi kullanılarak KKKA virusu infeksiyonu açısından test edilmiş ve hastane ortamlarında KKKA virusunun bulaşma yolları araştırılmış. Ortanca yaşı 32.5 yıl (23-53 yıl aralığı) ve ortanca kuluçka süresi 6.8 gün (1-22 gün arasında) olan yedi hemşire ve beş doktordan oluşan doğrulanmış 12 KKKA olgusu tespit edilmiş. Olguların hiçbirinde kene ısırığı veya doku veya hayvan kanıyla yakın temas öyküsü bildirilmemiş. Olgular Razavi Horasan (7), Sistan ve Belucistan (2), İsfahan (1), Güney Horasan (1) ve Fars’tan (1) saptanmış. Perkütan temas (iğne batması) (3), mukozal maruziyet (yüze kan sıçraması) (3) ve kanla cilt teması (3) en yaygın bulaşma yolları olarak saptanmış. Olgulardan ikisi kaybedilmiş. 2013’ten bu yana İranlı sağlık çalışanları arasında hiçbir KKKA olgusu tespit edilmemiş.
Sağlık bakım ortamlarında doktorlar ve hemşireler nozokomiyal KKKA virusu infeksiyonu riski altındadır. Bulaşma yolları esas olarak iğne batması, mukozal veya cilt ile infekte kana doğrudan temas yoluyla maruz kalmayı içerir. Sürekli eğitim ve infeksiyon önleme ve kontrol önlemlerinin uygulanması, sağlık hizmetleriyle ilişkili KKKA olgularının en aza indirilmesinde temel faktörlerdir.
Fazlalipour M, Jalali T, Hewson R, Pouriayevali MH, Salehi-Vaziri M. Crimean-Congo haemorrhagic fever among healthcare workers in Iran 2000-2023, a report of National Reference Laboratory. BMC Infect Dis. 2024; 24 (1): 1312.
