Toplum kökenli pnömoniye (TKP) bağlı uzun dönem morbidite ve bu morbiditeyle ilişkili risk faktörleri tam olarak bilinmemektedir. Bu çalışmada, TKP nedeniyle hastaneye yatırılan erişkinlerde hastaneden taburcu olduktan altı ay sonra fonksiyon kaybı, bilişsel bozulma, iş kaybı ve yaşam kalitesindeki değişiklikler değerlendirilmiş ve bu olumsuz sonuçlarla ilişkili risk faktörleri belirlenmeye çalışılmış.
Bu prospektif kohort çalışması, akademik ve dördüncü basamak bir hastanede yürütülen Pnömokok Pnömonisi Epidemiyolojisi, İdrar Serotiplendirmesi ve Mental Sonuçlar (PNEUMO) çalışmasının bir analizidir. Çalışmaya 2018–2020 yılları arasında TKP nedeniyle hastaneye yatırılan, yaşı 50 ve üzerinde olan hastalar dahil edilmiş. Demografik özellikler, hastalık öncesi durum, eşlik eden hastalıklar, başvuru anındaki deliryum durumu ve pnömokok etiyolojisi olası risk faktörleri olarak değerlendirilmiş. Hastalar taburcu olduktan altı ay sonra telefonla aranarak temel ve alet kullanımı gerektiren günlük yaşam aktiviteleri, bilişsel durum, istihdam durumu ve yaşam kalitesi açısından değerlendirilmiş. Potansiyel risk faktörleri ile uzun dönem morbidite arasındaki ilişki, sıralı lojistik regresyon analiziyle incelenmiş.
Çalışmaya dahil edilen 296 hastanın %12.8’i en az bir temel günlük yaşam aktivitesini yerine getirme yetisini kaybetmiş, %22.8’i en az bir alet kullanımı gerektiren günlük yaşam aktivitesini yerine getiremez hale gelmiş, %41.6’sı bilişsel bozulma kriterlerini karşılamış, %58.7’si işini kaybetmiş ve %23.6’sında yaşam kalitesi azalmış. Hastalık öncesi yaşam kalitesi ve günlük işlevlerin zayıf olması, düşük eğitim düzeyi, kadın olmak, sigara içmek, demans öyküsü ve deliryum, altı ay sonraki iş kaybı dışında olumsuz sonuçlarla ilişkilendirilmiş.
TKP nedeniyle hastaneye yatırılan erişkinlerde, taburcu olduktan altı ay sonra önemli düzeyde sağlık sorunları devam etmektedir. Özellikle riskli gruplarda bu olumsuz durumları önlemek veya azaltmak için yeni stratejilere ihtiyaç vardır.
Han JH, Resser JJ, Baughman A, et al. Community-acquired pneumonia in hospitalized adults: long-term morbidities and their risk factors. BMC Infect Dis. 2025; 25 (1): 826.
