Periferik intravenöz kateteter (PVK) kullanımı tüm dünyada infeksiyon oranlarının artmasında önemli bir etkiye sahiptir. Bu sistematik derlemede 24 infeksiyon kontrol komitesi tarafından PVK ile ilişkili infeksiyonları ve diğer komplikasyonları önlemek için geliştirilen uygulamalar değerlendirmiş.
Bu çalışma için Ovid MEDLINE, Embase, Cochrane Library, WHO Global Index Medicus, CINAHL veri tabanları taranmış ve 1 Ocak 1980-16 Mart 2023 tarihleri arasındaki kontrollü çalışmalar için referans listeleri oluşturulmuş. Seçilen çalışmalar bias riski, çıkarılacak veriler ve kanıt düzeyi açısından ikili olarak değerlendirilmiş. Üç veya daha fazla deneme içeren sonuçlar için rastgele etkiler Bayes meta-analiz modeli uygulanmış.
Önceden belirlenmiş uygunluk kriterlerini karşılayan ve 24 araştırma sorusunun 16’sına yönelik cevaplar içeren 105 çalışma dahil edilmiş. Düşükten yükseğe kanıt kesinliği bulgularına dayanarak eldiven giymek, eldiven giymemeye kıyasla kateter yerleştirmeyle ilgili advers olay riskini azaltmış [bir randomize olmayan kontrollü çalışma (RCT); düzeltilmiş risk oranı (RR): 0.52, %95 güven aralığı 0.33-0.85]; önceden belirlenmiş programlara göre kateterin çıkarılması, yetişkinlerde klinik olarak belirtilen çıkarma işlemine kıyasla potansiyel olarak daha düşük flebit/tromboflebit insidansı (10 RKÇ; RR: 0.74, %95 güven aralığı 0.49-1.01) ile sonuçlanmış. Yenidoğanlarda klorheksidin, klorheksidin içermeyen dezenfeksiyona kıyasla flebit skorunu azaltmış (bir RKÇ; 0.14’e karşı 0.68, p=0.003). Diğer önlemlere yönelik parametrelerde istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamış.
Bu derlemenin güvenli PVK yönetimine ilişkin etkili infeksiyon kontrol yöntemleri hakkında daha yüksek kaliteli çalışmalara acil ihtiyaç duyulduğunun altını çizdiği belirtilmiş. Aksi kanıtlanmadıkça standard önlemlere uymanın ve işlem basamaklarının dokümantasyonun, PVK ile ilişkili komplikasyonları engellemede en önemli ilkeler olmaya devam ettiği sonucuna varılmış.
Dobrescu A, Constantin AM, Pinte L, et al. Effectiveness and safety of measures to prevent infections and other complications associated with peripheral intravenous catheters: a systematic review and meta-analysis. Clin Infect Dis. 2024: ciae195.