Hematopoetik kök hücre nakli yapılan veya hematolojik malignitesi olan hastalar için seçilmiş yoğun kemoterapilerin kullanımında Pneumocystis jirovecii pnömonisine (PCP) yönelik profilaksi önerilmektedir. Trimetoprim-sülfametoksazol (TMP-SMX) önerilen birinci basamak ajandır ancak her hastada kullanılamamaktadır. İnhale pentamidin, önerilen ikinci basamak ajandır ancak solunum yolu virusu salgınları, özellikle de COVID-19 salgını sırasında potansiyel kontaminasyon riskleri nedeniyle aerosol haline getirilmiş ilaçlar daha az tercih edilmiştir. Bu durumda potansiyel alternatif ajan olarak intravenöz (IV) pentamidin karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmada COVID-19 pandemisi sırasında yetişkin allojenik hematopoietik kök hücre nakli alıcılarında ve hematolojik malignitesi olan hastalarda PCP profilaksisi için IV pentamidin kullanımının etkinliği ve tolere edilebilirliği değerlendirilmiş.
Toplam 202 hasta ortalama üç doz (1-29) olmak üzere 239 kür aylık IV pentamidin almış. IV pentamidin alan hastaların en büyük grubu (%49.5) hematopoietik kök hücre nakli öyküsü olan hastalarmış. TMP-SMX profilaksisi kullanmamanın en sık nedeni sitopeni (%34.7) imiş. Hastaların hiçbirinde infüzyon reaksiyonu gelişmemiş ve yan etki görülmemiş. Literatürde IV pentamidin ile görülen yan etkilerin bu çalışmada görülmemesinin nedeninin aylık olarak uygulanan dozların, tedavi için kullanılan günlük dozlara göre daha iyi bir yan etki profiline sahip olması olabileceği belirtilmiş. IV pentamidin tedavisi sırasında PCP infeksiyonunda ilerleme kaydeden hiçbir hasta gözlenmemiş. Sonuç olarak bu çalışmada hematopoetik kök hücre nakli yapılan veya hematolojik malignitesi olan hastalarda PCP profilaksisi için aylık IV olarak uygulanan pentamidin güvenli ve etkili görülmüş.
Liew YX, Ho AYL, Wong GC, Chung SJ, Tan TT, Tan BH. A retrospective study of intravenous pentamidine for Pneumocystis jirovecii pneumonia prophylaxis in adult patients with hematologic malignancies-its utility during respiratory virus pandemics. Int J Infect Dis. 2024; 143: 107059.
