HPV infeksiyonlarının büyük çoğunluğu konağın immun sistemi ile iki yıl içinde doğal olarak temizlenirken, persistan infeksiyon çeşitli anogenital ve orofarengeal kanserlere neden olmaktadır. HPV viral yükü servikal kanser riskini arttıran persistans ile ilişkilidir. Bivalan aşı onkojenik HPV-16/18’e karşı korur ve birçok aşı dışı türe karşı da çapraz koruma sağlar.
2009’da Hollanda’da genç kadınlar 0, 1 ve 6. aylarda bivalan HPV aşısı ile üç doz aşılanmaya başlandı. 2014’te Avrupa İlaç Ajansı (EMA) tarafından iki doz aşılama şeması tescil edildi ve 15 yaş altı kızlara uygulanmaya başlandı.
Araştırmacılar iki ve üç doz aşılamanın 6 ve 12 yıl sonrasında HPV prevelansı ve persiste infeksiyonlarda viral yüke etkilerini değerlendirmişler. HAVANA (2009-2021) çalışmasından 12 ve HAVANA-2 (2016-2021) çalışmasından 6 yıl sonra katılımcılardan vajinal eküvyon örnekleri alınmış. HAVANA çalışmasının katılımcılarını 1993-1994 yıllarında doğan, üç doz aşılanan ya da hiç aşılanmayan kadınlar; HAVANA-2’nin katılımcılarını 2001 yılında doğan ve iki doz aşılanan ya da hiç aşılanmayan kadınlar oluşturuyormuş.
HAVANA çalışmasındaki toplam 1832 kadından %47.8 ‘i (n=875) 3 tam doz aşılanmış; %41.5’i (n=760) hiç aşılanmamış iken %10.8’i (n=197) ise aşı durumunun bilinmemesi ya da aşı şemasını tamamlamamış olması gibi nedenlerle ileri analizlere dahil edilmemiş. Aşılanmış ve aşılanmamış kadınlarda sırasıyla %84.3 (n=738) ve %83.2 (n=632) HPV tespit edilmiş. Benzer sayıda HPV pozitif aşılanmış ve aşılanmamış kadın en azından bir temizlenmiş infeksiyon ya da persistan infeksiyona sahipmiş.
Temizlenmiş infeksiyonlarda en sık üç tip HPV 51, 66 ve 6 imiş. Persistan infeksiyonlarda ise en sık üç tip aşılanmış ve aşılanmamışlarda HPV 51, 52; aşılanmışlarda HPV 66 ve aşılanmamışlarda HPV 16 imiş. HAVANA-2 çalışmasından 2487 kadının %52.8’i (n=1314) 2014’te 2 tam doz aşılanmış ve %45.2’si (n= 1123) aşılanmamış. Aşılanmış ve aşılanmamış kadınlarda sırasıyla %55.9 (n=735) ve %63.3 ( n=711) HPV tespit edilmiş.
Çalışmada aşılanmış ve aşılanmamış kişiler karşılaştırıldığında özellikle HPV 16 da klirens ve persistan infeksiyon daha az görülmüş. Aşılanmış kohortta hiç HPV 18 persistan infeksiyonu görülmemiş. Çalışmanın güçlü yönlerinden biri HAVANA çalışması katılımcılarının uzun dönem takibi sayesinde aşının uzun dönem etkileri ile ilgili daha derin fikir vermesiymiş.
Sonuç olarak yazarlar üç doz aşılama sonrası 12 yıla kadar aşı tipi HPV 16, 18 ve çapraz korunan tip HPV 31’in medyan viral yüklerinde azalma; HPV 16, 18 ve 31’in temizlenmiş infeksiyon ve persistan infeksiyon prevelansında azalma sağlandığını göstermişler. HAVANA-2 çalışması katılımcıları için ise takip süresinin henüz aşı sonrası altı yıl ile sınırlı bir süre olduğu ve aşı sonrası infeksiyon sayılarının aşının viral yüke etkilerinin değerlendiremeyeceği kadar düşük olduğunu belirtmişler.
van Eer K, Middeldorp M, Dzebisasjvili T, et al. Effects of 2 and 3 vaccinations with the bivalent human papillomavirus (HPV) vaccine on the prevalence and load of HPV in clearing and persistent ınfections in young women. J Infect Dis. 2023; 228 (8): 1012-22.
