Banyoların, sağlık kuruluşları ve toplum genelindeki viral ve bakteriyel infeksiyonların yayılmasında önemli bir kaynak olduğu bilinmektedir. Tuvaletlerin sifonlarının çekilmesi, aerosol partikülleri ve damlacıklar yoluyla patojenik organizmaların yayılmasına yol açabilir. Banyolardaki yüzeyler, sadece tuvaletlerden değil, aynı zamanda pisuvarlar, lavabo giderleri ve özellikle jet hava kurutucularının kullanımı sırasında eller aracılığıyla kontamine olabilir. Tuvalet kapaklarının kapatılması ya da otomatik klozet temizleyicileri gibi müdahaleler patojen yayılımını azaltabilir, ancak bu önlemler her zaman etkili olmayabilir. Örneğin, yakın bir çalışmada, tuvalet kapağının kapatılması bile MS2 bakteriyofajının klozet yüzeylerine yayılmasını engelleyememiştir.
Her kullanım sonrası manuel temizlik pratik olmadığından, iki yeni çalışma UV-C ışık teknolojisinin banyo kontaminasyonunu azaltmadaki etkinliğini değerlendirmiştir. Bu çalışmalarda, 254 nm dalga boyunda UV-C ışığı kullanan cihazlar yüzey ve aerosol kaynaklı bakteriyel kontaminasyonu önemli ölçüde azaltmıştır. Ancak güvenlik nedenleriyle, bu çalışmada daha düşük risk profiline sahip olan 222 nm far UV-C teknolojisi tercih edilmiştir. Bu teknoloji, Amerikan Endüstriyel Hijyen Hükümet Konferansı (ACGIH) ve Uluslararası İyonlaştırıcı Olmayan Radyasyondan Korunma Komisyonu (ICNIRP) tarafından belirlenen güvenlik sınırları içinde kullanılabilir.
Çalışmada 222 nm dalga boyundaki far UV-C ışığının, kapalı bir personel banyosunda yüzey kontaminasyonu ve aerosolize viral partikülleri azaltmadaki etkinliği incelenmiştir. Sonuçlar, UV-C ışığının MRSA, VRE ve Candida auris gibi organizmalarda anlamlı derecede azalma sağladığını göstermiştir. Bununla birlikte, Clostridioides difficile sporlarına karşı etkisinin daha sınırlı olduğu görülmüştür. UV-C teknolojisi, manuel temizlik ve dezenfeksiyona bir yardımcı olarak potansiyel faydalar sağlayabilir, ancak gölgeli alanlardaki etkinliğinin azalması ve daha uzun maruziyet sürelerine ihtiyaç duyulması gibi sınırlamaları bulunmaktadır.
Sonuç olarak, far UV-C teknolojisi, banyolardaki patojen kontaminasyonunu azaltmada umut verici bir yaklaşım olabilir; ancak, gerçek dünyadaki etkisinin daha fazla araştırılması ve özellikle sağlık kuruluşlarındaki uygulamaların optimize edilmesi gerekmektedir.
Kaple CE, Memic S, Cadnum JL, Donskey CJ. Evaluation of an automated far ultraviolet-C light technology for decontamination of surfaces and aerosolized viruses in bathrooms. Antimicrob Resist Infect Control. 2024; 13 (1): 114.
