Ensefalitin erken tanısı beyin omurilik sıvısı (BOS) pleositozu da dahil olmak üzere nöroinflamasyon belirtilerinin tanımlanmasını içerir. Bununla birlikte ensefalitte BOS pleositozunun yokluğu, özellikle otoimmün ensefalitte tanımlanmıştır. Bu çalışmada ensefalitin zamanında tanısı ve yönetimi hakkında bilgi vermek için BOS beyaz kan hücresi pleositozunun (≥ 5 hücre/µL) yokluğu veya varlığı ile ilişkili klinik özellikler ve sonuçlar incelenmiş. Bu retrospektif çalışmada, tüm nedenlere bağlı ensefaliti olan 597 yetişkin hastanın başlangıç BOS profilleri karşılaştırılmış.
Toplam 597 hastanın 446 (%74.7)’sında BOS pleositozu görülürken 151 (%25.3)’inde görülmemiş. BOS pleositozu infeksiyöz vakalarda (200/446, %44.8) ve başlıca anti-NMDAR ansefalitinden (37/59, %62.7) oluşan 59 (%13.2) otoimmün vakada daha sık görülmüş. Özellikle pleositozu olmayan grup benzer oranlarda infeksiyöz (47/151, %31.1) ve otoimmün (38/151, %25.92; p>0.05) ensefalitten oluşmuş. İnfeksiyöz ensefaliti olanlar arasında, 18/76 (%23.7)’sı HSV-1 ensefaliti olmak üzere 47/247 (%19)’sinde pleositoz yokmuş. Pleositozun olmaması asiklovir uygulama oranının daha düşük olmasıyla ilişkiliymiş (pleositozu olmayan hastalarda %47.7’ye karşılık pleositozu olan hastalarda %71.1, p<0.001). Pleositoz, Full Outline of UnResponsiveness (FOUR) skoru ≤14 gibi bazı klinik ciddiyet ölçütleriyle ilişkili olmasına rağmen, mortalite veya hastanede yatış süresinin uzamasıyla ilişkili bulunmamış.
BOS pleositozu ensefalit tanısı için önemli bir kriterdir, ancak tüm nedenlere bağlı ensefaliti olan hastaların %25.3’ünde ve HSV-1 ensefaliti olanların %23.7’sinde ilk BOS incelemesinde pleositoz yoktur. Ensefalit şüphesi olan hastalarda pleositoz yokluğunda asiklovir başlanması geciktirilmemelidir.
Habis R, Kolchinski A, Heck AN, et al. Absence of cerebrospinal fluid pleocytosis in encephalitis. Clin Infect Dis. 2024: ciae391.