Antibiyotik de-eskalasyonu (ADE), etkili bir antimikrobiyal yönetim uygulamasına rağmen sıklıkla hayata geçirilmemektedir. Çalışmada bu durum “kaçırılmış fırsat” olarak tanımlanmış ve antimikrobiyal direnç oranlarının yüksek olduğu bir merkezde, Gram-negatif bakterilerin neden olduğu (GNB) kan dolaşımı infeksiyonlarında (KDİ) ADE için kaçırılmış fırsatlar analiz edilmiş.
1 Ocak 2018 – 30 Haziran 2019 tarihleri arasında, iki merkezde retrospektif bir kohort çalışması yapılmış. Çalışmaya, mono veya polimikrobiyal GNB KDİ tanısı almış erişkin hastalar dahil edilmiş. Tüm ADE uygulamaları ve 30 günlük mortalite kaydedilmiş.
Toplam 273 KDİ olgusunun 43’ünde ADE uygulanırken, 230’unda uygulanmamış. Toplam 101 olgu (%36.9) “kaçırılmış ADE fırsatı” olarak değerlendirilmiş. Çok değişkenli analizde, hematolojik malignite varlığında ADE fırsatının kaçırılma olasılığı 4.4 kat [“Odds ratio” (OR) = 4.4; 95% GA= 1.24–15.9), genişlemiş spektrumlu beta–laktamaz (GSBL) varlığında ise 6.2 kat (OR = 6.2; 95% GA= 1.76–22.2) daha fazla saptanmış. Bu olasılık E. coli’nin etken olduğu KDİ’lerde 0.24 kat (OR = 0.24; 95% GA= 0.09–0.61) ve ampirik ajan olarak ertapenem kullanıldığında 0.17 kat (OR = 0.17; 95% GA= 0.05–0.67) daha azmış. ADE uygulanmayan grupta mortalite oranı daha yüksekmiş; fark tek değişkenli analizde anlamlı iken, çok değişkenli analizde anlamlı bulunmamış.
Sonuç olarak bu çalışmada GSBL varlığı ve hematolojik malignite, ADE uygulanmasının önündeki başlıca engeller olarak öne çıkmış. Etkili bir antibiyotik yönetimi programının, hekimlerin ADE konusundaki çekincelerini ele alması ve bu yaklaşımı teşvik etmesi gerektiği vurgulanmış.
Kapmaz M, Keske Ş, Tekin S, et al. The analysis of missed antibiotic de-escalation opportunities in Gram-negative bloodstream ınfections. Antibiotics. 2025; 14 (8): 800.
