Zoonozların önlenmesi ve yönetilmesi hekimlerin, veterinerlerin, çevre ve sosyal bilimcilerin ortak çabalarını gerektirmektedir. İnsanlardaki zoonozların sistematik kaydı, özel sürveyans sistemleri aracılığıyla nadiren gerçekleştirilmektedir ve pratisyen hekimler arasında bu hastalıklar hakkında farkındalığın artırılmasına ihtiyaç vardır. Zoonotik infeksiyon etkenleri için bir rezervuar oluşturan evcil hayvanlar, özellikle de köpekler ve kediler, İtalyan ailelerde sıklıkla bulunmaktadır. Bu çalışmada, İtalya’daki birinci basamak sağlık hizmetlerinde belirli zoonozların yüküne ilişkin bir değerlendirme gerçekleştirilmiş.
Çalışmada İtalyan birinci basamak sağlık hizmeti veri tabanı kullanılmış, çalışma indeks tarihi olan 31 Aralık 2022’de veri tabanındaki 15 yaş ve üzeri aktif nüfus belirlenmiş. Evcil hayvanlardan farklı vektörler aracılığıyla bulaşabilen zoonozların yaşam boyu prevalansı hesaplanmış. Tahminler, immün yetmezliklerin varlığına ve yaşlı yetişkinlerde kırılganlık düzeyine göre katmanlandırılmış. En yaygın zoonozlar olarak Lyme hastalığı (10 000’de 4.7) ve riketsiyozlar (10 000’de 3) saptanmış. Leishmania ve Bartonella ile ilişkili infeksiyonlar 10 000’de 1’den daha düşük prevalans göstermiş. İmmün yetmezlik öyküsü pozitif olanlarda zoonozların görülme sıklığı daha yüksek bulunmuş (10 000’de 7.60’a karşı 5.05).
Bu bulgular, özellikle bağışıklık sistemi yetersiz ve zayıf yaşlı hastalarda zoonoz bulaşmasını en aza indirmek için, sağlık hizmeti sağlayıcılarının gelişmiş sürveyans ve artan farkındalıkla pratisyen hekim-veteriner hekim etkileşimlerini desteklemesi gerektiğini göstermiş.
Lapi F, Marconi E, Ferroglio E, Cricelli I, Rossi A, Cricelli C. The burden of some of the most common zoonoses in primary care: a population-based study in Italy. Postgrad Med J. 2025: qgaf086.
