Nature Medicine, önde gelen araştırmacılara danışarak 2026 yılında modern tıbbın seyrini değiştirmesi beklenen en kritik 11 klinik çalışmayı belirlemiştir. Bu çalışmalar; bulaşıcı hastalıklar için uzun süredir beklenen aşılardan, gen düzenleme teknolojilerine ve kök hücre tedavilerine kadar geniş bir inovasyon yelpazesini kapsamaktadır. Hassas tıp ve yenilikçi yaklaşımların ön planda olduğu bu araştırmalar, tüberküloz, kanser ve otoimmün bozukluklar gibi dünyanın en zorlu sağlık sorunlarına karşı küresel çapta bir dönüşüm vaat etmektedir. Çalışmalar içinde infeksiyon hastalıkları ile ilgili dört önemli çalışma aşağıda özetlenmiştir:
- Daha Uzun Süreli Koruma Sağlayan Tüberküloz Aşısı (M72/AS01E): Mevcut BCG aşısının özellikle yetişkinlerdeki etkisinin hızla azalması nedeniyle geliştirilen bu Faz 3 çalışması, yaklaşık 20 000 katılımcı ile yürütülmektedir. Tüberküloz infeksiyonu kanıtı olanlarda, akciğer tüberkülozuna ilerlemeyi %50 oranında azalttığı görülen aşının, son yüzyılın en umut verici tüberküloz aşı çalışması olduğu belirtilmektedir.
- HIV İçin Uzun Etkili Antikor Tedavisi (RIO Çalışması): Günlük ilaç kullanımı yerine, vücutta yaklaşık altı ay kalabilen iki farklı geniş etkili antikorun (3BNC117-LS ve 10-1074-LS) etkinliği test edilmektedir. Çalışmanın erken sonuçlarına göre, antikor verilen hastaların %75’i beş ay boyunca günlük ilaçlarına ihtiyaç duymadan viral kontrolü sürdürebilmiştir.
- “Long COVID” Tedavisi: University College London tarafından yürütülen bu Faz 3 çalışması, loratadin, famotidin ve kolşisin gibi ilaçların inflamasyonu azaltma ve kan akışını iyileştirme üzerindeki etkilerini incelemektedir. Özellikle debilitan yorgunluk ve efor sonrası fenalaşma yaşayan hastalar için yeni bir umut ışığı olan çalışmanın sonuçlarının 2026’da yayımlanması planlanmaktadır.
- İkili Lassa Ateşi ve Kuduz Aşısı (LASSARAB): Batı Afrika’da ciddi bir halk sağlığı tehdidi olan Lassa ateşi ve kuduza karşı geliştirilen bu aşı, her iki hastalığa karşı aynı anda koruma sağlamayı hedeflemektedir. Faz 1 aşamasında olan ve WHO ile uyumlu yürütülen bu çalışmanın ilk verileri, aşının güçlü bir bağışıklık yanıtı oluşturduğunu ve iyi tolere edildiğini göstermektedir.
May M. Eleven clinical trials that will shape medicine in 2026. Nat Med. 2025; 31 (12): 3943-47.
